Tính lương theo sản phẩm hiện đang là hình thức trả lương được nhiều doanh nghiệp sản xuất áp dụng hiện nay. Trong bài viết dưới đây, Blog HappyTime sẽ chia sẻ những thông tin chi tiết nhất về những cách tính lương theo sản phẩm mà bạn cần biết.
Mục lục
Khái niệm lương theo sản phẩm là gì?
Lương theo sản phẩm hiểu một cách đơn giản là hình thức mà người sử dụng lao động sẽ dựa vào số lượng, chất lượng sản phẩm cũng như đơn giá đã thỏa thuận để trả lương cho người lao động. Để vận hành hình thức này thì người sử dụng lao động bắt buộc phải xây dựng định mức khoán sản phẩm (bao gồm đơn giá tiền lương cho mỗi sản phẩm và thời gian thực hiện).
Từ khái niệm này có thể thấy tiền lương của người lao động sẽ phụ thuộc trực tiếp và tỉ lệ thuận với số lượng sản phẩm hợp lệ đã hoàn thành. Người lao động sản xuất được càng nhiều sản phẩm với đơn giá càng cao thì tiền lương nhận được sẽ càng cao.
Tiền lương sản phẩm có thể được chi trả trong thời gian định kỳ theo thỏa thuận giữa 2 bên. Thường là theo ngày, tuần, tháng hoặc năm nhưng thông dụng nhất vẫn là trả lương sản phẩm theo tháng làm việc.
Xem thêm: Tổng Hợp Các Hình Thức Trả Lương Thông Dụng Nhất Hiện Nay.
Ưu và nhược điểm khi tính lương theo sản phẩm
Tại sao hiện nay nhiều doanh nghiệp lại áp dụng bảng tính lương theo sản phẩm? Để trả lời câu hỏi này, hãy cùng đi đến những phân tích chi tiết về ưu – nhược điểm của hình thức trả lương trên:
Về ưu điểm
Việc áp dụng cách tính lương sản phẩm mang lại nhiều lợi ích cho tổ chức, doanh nghiệp, cụ thể:
- Đơn giản và công bằng: So với hình thức trả lương khác thì việc tính lương theo sản phẩm được đánh giá là đơn giản, dễ thực hiện và công bằng với người lao động.
- Gia tăng năng lực sản xuất cho tổ chức: Hình thức tính lương này có thể tạo động lực, gia tăng năng suất làm việc cho người lao động. Nhờ đó doanh nghiệp có thể đạt được sản lượng hàng hóa, sản phẩm cần thiết theo mục tiêu kinh doanh đã đề ra.
- Tăng thu nhập cho người lao động: Càng làm được nhiều sản phẩm thì mức thu nhập của người lao động sẽ càng gia tăng.
Về nhược điểm
Bên cạnh đó, cách tính lương theo sản phẩm cũng mang lại nhiều rắc rối cho doanh nghiệp như:
- Người lao động chỉ chú ý tới số lượng sản phẩm mà không để ý tới chất lượng.
- Người lao động không quan tâm tới vấn đề bảo vệ máy móc, tài sản chung của công ty.
- Người lao động sử dụng nguyên vật liệu một cách bừa bãi, không quan tâm tới kết quả làm việc của tập thể.
Doanh nghiệp có thể phần nào khắc phục những vấn đề này bằng bộ phận kiểm soát chất lượng sản phẩm. Đồng thời có thể lên chế tài xử phạt với những trường hợp sử dụng nguyên vật liệu sản xuất vượt quá nhiều so với mức cần thiết.
Xem thêm: Có Nên Công Khai Cách Tính Lương? Quy Định Cụ Thể Như Thế Nào?.
Các hình thức tính lương theo sản phẩm
Hiện nay, doanh nghiệp có thể tự xây dựng khung tính lương theo sản phẩm cho riêng tổ chức của mình. Tuy nhiên nhìn chung, các khung lương này đều nằm trong 5 hình thức tính lương theo sản phẩm sau:
Tính lương trực tiếp theo sản phẩm cá nhân
Với hình thức này, người sử dụng lao động sẽ trực tiếp dựa vào số lượng sản phẩm hợp lệ và đơn giá thỏa thuận trước đó để tính lương cho người lao động. Cách tính này thường thấy trong những tổ chức, doanh nghiệp yêu cầu người lao động làm việc độc lập để sản xuất ra sản phẩm hoàn chỉnh.
- Ưu điểm: Hình thức này đơn giản, dễ thực hiện và hết sức minh bạch; đồng thời còn giúp phát huy tối đa tiềm năng của cá nhân người lao động.
- Nhược điểm: Tuy nhiên việc tính lương cá nhân trực tiếp tạo ra môi trường cạnh tranh, tập trung vào lợi ích cả nhân mà bỏ quên lợi ích tập thể.
Tính lương trực tiếp theo sản phẩm tập thể
Tính lương trực tiếp theo sản phẩm tập thể là hình thức trong đó, người sử dụng lao động sẽ dựa vào kết quả làm việc, đơn giá sản phẩm chung của cả tập thể, nhóm người lao động. Cách tính lương này được áp dụng chủ yếu với những công việc có nhiều công đoạn, yêu cầu nhiều người với mức trình độ chuyên môn khác nhau thì mới có thể hoàn thiện.
Tiền lương mỗi người nhận được sẽ dựa vào hiệu suất làm việc và tiến độ công việc của cả nhóm, Đồng thời dựa vào cấp bậc và thời gian làm việc của từng cá phân để phân phối tiền lương.
- Ưu điểm: Thể hiện tính thống nhất trong cách tính lương, đồng thời kêu gọi ý thức tập thể, tính đoàn kết của người lao động.
- Nhược điểm: Tạo sự ỷ lại giữa các cá nhân trong tập thể, xuất hiện tình trạng người làm việc nhiều, người làm việc ít.
Tính lương sản phẩm gián tiếp
Cách tính lương này sẽ áp dụng cho người lao động phụ, trong số tiền lương mà họ nhận được sẽ phụ thuộc vào kết quả làm việc của người lao động chính.
- Ưu điểm: Cách trả lương này khuyến khích người lao động phụ cần phối hợp ăn ý với người lao động chính để hoàn thành công việc ở mức cao nhất.
- Nhược điểm: Cách tính lương này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu một trong hai người lao động đi ngược quyền lợi, ghen ghét hay đố kị nhau. Khi đó, khối lượng sản phẩm hoàn thiện cũng sẽ sụt giảm nghiêm trọng.
Tính lương sản phẩm theo cách thưởng – phạt
Đây là cách tính lương theo sản phẩm có sự kết hợp với chế độ thưởng – phạt trong quá trình người lao động tham gia sản xuất. Cụ thể, người lao động sẽ được thưởng thêm khi vượt mức chỉ tiêu, năng suất cao và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Ngược lại, người lao động sẽ bị trừ tiền khi hư hỏng sản phẩm, lãng phí nguyên vật liệu, không đảm bảo ngày công.
- Ưu điểm: Tạo động lực làm việc, kích thích khả năng sáng tạo để người lao động có thể nâng cao hiệu suất công việc, đảm bảo sản phẩm luôn đạt chất lượng tốt.
- Nhược điểm: Tạo môi trường cạnh tranh áp lực, dễ xuất hiện tình trạng từ bỏ lợi ích tập thể và đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu.
Tính lương sản phẩm lũy tiến
Với cách tính lương này, khi người lao động hoàn thành vượt định mức nhất định thì sẽ được tính thêm một số tiền lương theo tỷ lệ lũy tiến. Càng hoàn thành nhiều sản phẩm vượt định mức thì tiền lương sẽ càng tăng nhiều.
- Ưu điểm: Tạo động lực để người lao động sản xuất ra nhiều sản phẩm hơn nhằm hoàn thành công việc vượt mức quy định.
- Nhược điểm: Có thể khiến số tiền lương phải chi trả cho người lao động tăng quá nhanh khiến quỹ lương doanh nghiệp không đáp ứng được.
Công thức tính lương theo sản phẩm
Dưới đây là công thức tính lương theo sản phẩm tương ứng với những phương án trả lương trên. Cụ thể:
Công thức tính lương theo sản phẩm
Công thức tính lương trực tiếp theo sản phẩm cá nhân
Lương sản phẩm = Số lượng sản phẩm hợp lệ * Đơn giá trên 1 sản phẩm
Doanh nghiệp có thể tính đơn giá theo 2 công thức sau:
Đơn giá = (Lương cơ bản + Phụ cấp)/ Tổng sản lượng
Đơn giá = (Lương cơ bản + Phụ cấp)/ Mức thời gian
Trong đó:
- Tổng sản lượng là số lượng sản phẩm người lao động đã sản xuất được trong một thời gian nhất định.
- Mức thời gian tính theo số lượng thời gian thực tế mà người lao động làm việc tại doanh nghiệp.
Xem thêm: Lương Cơ Bản Là Gì? Cách Tính Lương Cơ Bản Trong Doanh Nghiệp.
Công thức tính lương trực tiếp theo sản phẩm tập thể
Lương sản phẩm = Số lượng sản phẩm hợp lệ của tập thể * Đơn giá trên 1 sản phẩm
Doanh nghiệp có thể tính đơn giá theo 2 công thức sau:
Đơn giá = Tổng lương cơ bản của nhóm / Tổng sản lượng
Đơn giá = Mức lương cơ bản trung bình của nhóm / Mức thời gian
Sau khi nhận tiền lương xong, tổ trưởng sẽ tiến hành phân phối lương cụ thể cho từng thành viên dựa trên cấp bậc lương cũng như thời gian làm việc thực tế của mỗi người.
Công thức tính lương theo sản phẩm gián tiếp
Lương sản phẩm = Số sản phẩm mà công nhân chính sản xuất được * Đơn giá trên một sản phẩm.
Doanh nghiệp có thể tính đơn giá theo công thức:
Đơn giá = Lương công nhân phụ / Số lượng sản phẩm định mức của công nhân chính
Công thức tính lương lũy tiến
Lương sản phẩm = Đơn giá trên một sản phẩm * Sản lượng + Đơn giá lũy tiến*(Tổng sản phẩm – Định mức sản lượng)
Trong đó, đơn giá lũy tiến có thể được phân thành nhiều mốc.
Một số công thức tính lương khác
Tính lương sản phẩm làm thêm giờ
Tiền lương làm thêm giờ = Số sản phẩm làm thêm hợp lệ * Đơn giá tiền lương trên 1 sản phẩm vào thời gian làm việc bình thường * 150/200/300%.
Lương theo sản phẩm khi làm thêm giờ = Lương theo sản phẩm trong giờ hành chính + Lương làm thêm giờ
Lương theo sản phẩm khi làm việc ban đêm
Tiền lương làm việc ban đêm = Số giờ làm việc * Đơn giá tiền lương trên 1 sản phẩm vào thời gian làm việc bình thường + Đơn giá tiền lương trên 1 sản phẩm vào thời gian làm việc bình thường * Ít nhất 30%
Xem thêm: Cập Nhật Công Thức Tính Lương Chuẩn, Đầy Đủ Nhất Cho Doanh Nghiệp.
HappyTime – Phần mềm hỗ trợ tính lương theo sản phẩm hiệu quả
Từ những công thức trên có thể thấy, cách trả lương này vẫn phụ thuộc vào ngày công, đặc biệt là khi tính lương theo sản phẩm tập thể. Lúc này, các phần mềm chấm công tính lương như HappyTime sẽ là giải pháp hỗ trợ cực hữu ích cho các tổ chức, doanh nghiệp.
HappyTime có thể giúp tiết kiệm tới 70% thời gian dành để chấm công – tính lương nhờ những tính năng nổi trội như:
- Hỗ trợ chấm công trên app kết nối wifi nội bộ giúp người lao động có thể chấm công mọi lúc, mọi nơi tại khu vực làm việc.
- Quản lý ngày công – ngày phép hiệu quả, đồng thời người lao động có thể theo dõi những thông tin này minh bạch ngay trên ứng dụng.
- Cho phép xuất dữ liệu qua file excel nhanh chóng, dễ dàng giúp doanh nghiệp có thể rà soát và đồng bộ dữ liệu.
Trên đây là toàn bộ chia sẻ kinh nghiệm về cách tính lương theo sản phẩm mà doanh nghiệp và cả người lao động cần nắm rõ. Đây là phương pháp tính lương đặc biệt hiệu quả với những tổ chức, doanh nghiệp sản xuất hàng hóa theo quy trình.
Ngoài ra, nếu còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình chấm công tính lương, bạn đừng quên truy cập và trải nghiệm thử HappyTime. Đây có thể là giải pháp giúp bạn gỡ rối vấn đề đấy.
| HappyTime tự hào là nền tảng quản lý và gia tăng trải nghiệm nhân viên hàng đầu Việt Nam, thuộc hệ sinh thái HR Tech của Công ty Cổ phần TopCV Việt Nam. Với HappyTime, doanh nghiệp và người làm nhân sự có thể dễ dàng giải quyết các bài toán khó nhằn về: Số hoá chấm công, tính công, lương, quản lý đơn từ, hồ sơ nhân sự,… Bên cạnh đó, ứng dụng HappyTime còn được tích hợp thêm những hoạt động Gamification nhằm tăng cường tương tác giữa doanh nghiệp và nhân viên, từ đó tối đa hoá trải nghiệm, thắt chặt sợi dây gắn kết với người lao động tại nơi làm việc. |
