Trả lương là một trong những yếu tố giúp cân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và người lao động. Tham khảo ngay các hình thức trả lương thông dụng nhất hiện nay trong bài viết dưới đây của Blog HappyTime để đảm bảo quyền lợi cho cả 2 bên nhé.
Mục lục
Quy định pháp luật về các hình thức trả lương
Điều 94, luật Lao động năm 2019 đã có quy định về các hình thức trả lương trong doanh nghiệp. Cụ thể như sau:
- Người sử dụng lao động có thể lựa chọn hình thức trả lương phù hợp, theo thời gian, sản phẩm hoặc trả lương khoán. Tuy nhiên cần duy trì hình thức trả lương này trong một thời gian nhất định. Nếu có thay đổi hình thức trả lương thì cần thông báo trước đó ít nhất 10 ngày.
- Người lao động có thể nhận lương bằng tiền mặt; hoặc nhận chuyển khoản qua tài khoản ngân hàng cá nhân. Trong trường hợp trả lương qua thẻ ngân hàng thì những chi phí liên quan (mở thẻ, phí duy trì tài khoản) cần có sự thống nhất giữa cả hai bên.
Các hình thức trả lương cụ thể cũng được quy định rõ ràng trong Điều 96 của bộ luật này. HappyTime sẽ tiếp tục đề cập chi tiết hơn về vấn đề này trong phần tiếp theo của bài viết.
Các hình thức trả lương thông dụng nhất hiện nay
Dựa trên Điều 96 luật Lao động năm 2019, hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp đang áp dụng các hình thức trả lương phổ biến như sau:
Trả lương theo thời gian
Hình thức trả lương theo thời gian được xem là phổ biến, được áp dụng nhiều nhất trong số các hình thức trả lương tại doanh nghiệp hiện nay. Trong đó, tùy theo thời gian làm việc giờ, ngày, tuần, tháng mà doanh nghiệp sẽ tiến hành chi trả lương như sau:
- Lương giờ: Chi trả theo số giờ đã làm việc thực tế trong ngày. Trong đó, người sử dụng lao động sẽ lấy tiền lương một ngày chia cho số giờ người lao động làm việc để xác định số tiền lương theo giờ.
- Lương ngày: Chi trả theo ngày làm việc của người lao động. Tiền lương được xác định dựa trên mức lương 1 tháng chia cho số ngày làm việc trong tháng đó (không quá 26 ngày).
- Lương tuần: Chi trả theo tuần làm việc của người lao động. Tiền lương tuần được xác định bằng cách lấy tiền lương tháng nhân với 12 tháng và chia cho tổng số 52 tuần trong năm.
- Lương tháng: Chi trả định kỳ theo tháng cho người lao động. Mức lương sẽ dựa vào hợp đồng lao động đã ký kết theo thỏa thuận của 2 bên.
Xem thêm: “Bật Mí 5 App Theo Dõi Thời Gian Làm Việc Của Nhân Viên HOT 2023”.
Ưu và nhược điểm của hình thức trả lương theo thời gian
Về ưu điểm, trả lương theo thời gian đơn giản và dễ áp dụng nhất trong số các hình thức trả lương. Điều này sẽ giúp người sử dụng lao động tiết kiệm thời gian tính toán, quản lý hay lưu trữ hồ sơ lương. Đây cũng là mức lương cố định giúp người lao động có thể đáp ứng nhu cầu sống cơ bản hằng ngày.
Về nhược điểm của hình thức trả lương này có thể dễ dàng nhận thấy là:
- Không thúc đẩy năng suất làm việc của người lao động. Lý là bởi do mức lương là cố định và tính theo thời gian làm việc.
- Khó xác định thành tích của từng nhân viên bởi mọi người đều được đối xử bình đẳng.
- Dễ tạo tình trạng bất mãn, thiếu đoàn kết trong nội bộ nhân viên giữa những người làm việc chăm chỉ và người làm việc lười biếng.
Khi nào doanh nghiệp nên áp dụng trả lương theo thời gian?
Trường hợp doanh nghiệp nên lựa chọn hình thức trả lương này thay vì các hình thức trả lương khác chỉ khi áp dụng cho người lao động mới, chưa có nhiều kinh nghiệm. Đồng thời chỉ nên dành cho công việc ưu tiên số lượng hơn là chất lượng. Hoặc công việc không thể đo lường hiệu quả của nhân viên (ví dụ nhân sự, lễ tân,…).
Trả lương theo sản phẩm
Một trong các hình thức trả lương phổ biến tiếp theo là trả lương theo sản phẩm. Khi đó, người lao động sẽ được trả công theo mức độ hoàn thành công việc, số lượng sản phẩm và chất lượng công việc đã được giao theo quy định. Công thức tính lương theo hình thức này thường được áp dụng như sau:
Lương sản phẩm = Số lượng sản phẩm x Đơn giá
Ưu và nhược điểm của hình thức trả lương theo sản phẩm
Về ưu điểm, khác với các hình thức trả lương khác, trả lương theo sản phẩm ràng buộc trực tiếp với năng suất làm việc. Do sẽ phản ánh được năng suất của người lao động. Đồng thời cá nhân, tổ chức cũng không cần giám sát quá nhiều mà vẫn đảm bảo được năng suất lao động.
Về nhược điểm, việc trả lương theo sản phẩm cũng tồn tại một số vấn đề sau:
- Người lao động có thể chỉ tập trung vào số lượng mà bỏ qua chất lượng.
- Người lao động có thể cảm thấy mệt mỏi, bị quá tải do phải làm việc liên tục để đảm bảo năng suất công việc.
- Thu nhập của người lao động sẽ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khách quan như nguyên liệu, máy móc, thị trường,…
- Có thể gây tranh cãi, mâu thuẫn giữa người lao động và người sử dụng lao động. Từ đó ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường làm việc tại doanh nghiệp.
Khi nào doanh nghiệp nên áp dụng trả lương theo sản phẩm?
Doanh nghiệp chỉ nên lựa chọn trả lương theo sản phẩm với những công việc có thể xác định số lượng thành phẩm nhất định hoặc công việc lặp đi lặp lại. Đồng thời cần có hệ thống thống kê số lượng, đánh giá chất lượng chính xác. Nếu không đáp ứng những điều kiện này, doanh nghiệp nên xem xét các hình thức trả lương khác.
Xem thêm: “Có Nên Công Khai Cách Tính Lương? Quy Định Cụ Thể Như Thế Nào?”.
Trả lương khoán
Trả lương khoán là một trong các hình thức trả lương phổ biến tiếp theo mà bạn cần biết. Theo đó, doanh nghiệp sẽ đề xuất (khoán) một khối lượng công việc cụ thể cho người lao động và trả tiền theo tỷ lệ công việc đã hoàn thành. Công thức tính lương khoán thường được áp dụng là:
Lương khoán = Tổng số lương x Tỉ lệ phần trăm công việc đã hoàn thành
Ưu và nhược điểm của hình thức trả lương khoán
Về ưu điểm, sở dĩ hình thức này trở nên phổ biến trong số các hình thức trả lương bởi sự dễ dàng và đơn giản khi áp dụng. Người sử dụng lao động có thể kiểm soát mức lương sẽ trả cho người lao động để không vượt quá quỹ lương. Còn người lao động cũng có thể đánh giá mức tương xứng giữa khối lượng công việc với tiền lương được chi trả.
Về nhược điểm, để áp dụng theo hình thức trả lương khoán thì người sử dụng lao động cần có khả năng đánh giá chất lượng công việc. Đồng thời nếu công việc tiến hành dài hạn thì cá nhân, doanh nghiệp sẽ phải trích một khoản lương ứng trước để chi trả định kỳ cho người lao động.
Khi nào doanh nghiệp nên áp dụng trả lương khoán?
Trả lương khoán chỉ phù hợp với những công việc không thể phân công nhiệm vụ chi tiết, hoặc nếu giao theo từng bộ phận thì không thể đảm bảo chất lượng. Do đó doanh nghiệp cần giao toàn bộ công việc với yêu cầu cụ thể để người lao động thực hiện trong khoảng thời gian nhất định. Lúc này, trả lương khoán sẽ là lựa chọn tối ưu nhất trong số các hình thức trả lương.
Trả lương theo doanh thu
Cách xác định lương theo doanh thu là một trong các hình thức trả lương phổ biến tiếp theo mà Blog HappyTime sẽ đề cập trong bài viết này. Đây có thể xem là một hình thức biến thể của cách trả lương theo sản phẩm. Tuy nhiên thay vì đo lường theo số lượng sản phẩm thì giờ đây doanh nghiệp sẽ căn cứ vào doanh thu của người lao động.
Với cách tính này, mức lương của người lao động sẽ phụ thuộc vào 2 yếu tố chính. Đó là doanh thu bán hàng trên số giờ làm việc cố định và chính sách lương thưởng của công ty.
Xem chi tiết: “Cách Lập Bảng Lương Nhân Viên Kinh Doanh Chính Xác Nhất”.
Ưu và nhược điểm của hình thức trả lương theo doanh thu
Về ưu điểm, lương theo doanh thu là hình thức tính lương khá ưu việt trong số các hình thức trả lương hiện hành. Nó sẽ giúp người sử dụng lao động quản lý và thúc đẩy năng suất làm việc của người lao động. Đồng thời nhân viên cũng chủ động làm việc vượt yêu cầu nếu muốn sở hữu mức lương cao hơn.
Về nhược điểm, doanh nghiệp khi áp dụng hình thức tính lương này sẽ gặp phải một số vấn đề như:
- Khó tính toán tiền lương cho người lao động bởi công thức trả lương theo doanh thu là do doanh nghiệp tự quy định.
- Có thể gây sự bất mãn với người lao động nếu công thức tính lương không phù hợp với công sức làm việc đã bỏ ra.
- Phải có sự điều chỉnh công thức tính lương liên tục để phù hợp theo tình hình phát triển của tổ chức, thị trường kinh doanh, sản phẩm mới,…
- Công thức tính lương phức tạp có thể khiến người lao động gặp rủi ro thiếu hụt lương do không thể tự tính toán mức lương của mình.
Khi nào doanh nghiệp nên áp dụng trả lương theo doanh thu?
Trường hợp người sử dụng lao động lựa chọn trả lương theo doanh thu thay vì các hình thức trả lương khác là khi áp dụng cho các phòng ban liên quan tới doanh thu, lợi nhuận. Ví dụ như phòng kinh doanh, phòng digital marketing,…
Xem chi tiết: “5 Mẫu Bảng Lương Nhân Viên Kinh Doanh Chuẩn Cho Nhà Quản Lý”.
HappyTime – Phần mềm hỗ trợ tính lương tiện lợi cho doanh nghiệp
Các hình thức trả lương hầu hết đều yêu cầu người sử dụng lao động phải thống kê toàn bộ ngày công, ngày nghỉ của người lao động. Như vậy mới đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong quá trình chi trả lương. Tuy nhiên cách tính lương thủ công truyền thống thường tiêu tốn nhiều thời gian mà vẫn có thể xảy ra rủi ro trong quá trình tính toán.
Chính vì vậy, sự xuất hiện của các phần mềm hỗ trợ chấm công tính lương như HappyTime trong những năm gần đây đã giúp khắc phục những hạn chế này. HappyTime với tính năng chấm công trực tiếp, quản lý đơn từ, quản lý nhân sự từ xa, xuất báo cáo tổng hợp hằng ngày,… sẽ mang lại độ chính xác tối đa và giảm thiểu tới 70% thời gian so với những hình thức thủ công.
Trên đây là tổng hợp các hình thức trả lương phổ biến và thường được áp dụng trong nhiều doanh nghiệp hiện nay. Nhìn chung, tùy vào phương thức hoạt động và lĩnh vực kinh doanh mà mỗi doanh nghiệp sẽ lựa chọn hình thức trả lương cho phù hợp. Đừng quên truy cập HappyTime nếu muốn trải nghiệm phần mềm này trước khi áp dụng vào tổ chức của bạn nhé,
| HappyTime tự hào là nền tảng quản lý và gia tăng trải nghiệm nhân viên hàng đầu Việt Nam, thuộc hệ sinh thái HR Tech của Công ty Cổ phần TopCV Việt Nam. Với HappyTime, doanh nghiệp và người làm nhân sự có thể dễ dàng giải quyết các bài toán khó nhằn về: Số hoá chấm công, tính công, lương, quản lý đơn từ, hồ sơ nhân sự,… Bên cạnh đó, ứng dụng HappyTime còn được tích hợp thêm những hoạt động Gamification nhằm tăng cường tương tác giữa doanh nghiệp và nhân viên, từ đó tối đa hoá trải nghiệm, thắt chặt sợi dây gắn kết với người lao động tại nơi làm việc. |
